Najlepszą formą sterylizacji jest ta wykorzystująca czynnik termiczny w autoklawach. Para wodna, będąca bardzo dobrym nośnikiem ciepła dociera do wszelkich zakamarków w wyrobach, wykonanych głównie ze stali nierdzewnej, szkła, czy wysokiej jakości tworzyw sztucznych. Choć ta metoda jest szybka, efektowna i w pełni skuteczna to jednak nie znajduje zastosowania w przypadku delikatnych artykułów, które w autoklawie mogłyby się odkształcić, czy zacząć rdzewieć. W takiej sytuacji konieczne jest przeprowadzenie tak zwanej zimnej sterylizacji, poza autoklawami, ale z wykorzystaniem specjalistycznych odczynników chemicznych. Takie procesy prowadzone są przede wszystkim w placówkach medycznych, gdzie dopełnia procedurę związaną z wyjaławianiem narzędzi chirurgicznych i innych metalowych artykułów, o czym szeroko piszemy poniżej.
Jakie narzędzia poddawane są procesowi zimnej sterylizacji?
Sterylizacja na zimno znajduje zastosowanie przede wszystkim wobec endoskopów. Są to urządzenia służące do obserwacji wnętrza naszego organizmu, głównie przewodu pokarmowego, oddechowego, czy moczowo-płciowego, ale także w ortopedii. Dzięki nim lekarz może ocenić stan wielu struktur anatomicznych, ponadto wiele z nich stosowanych jest do przeprowadzania operacji.
Mają one bezpośredni kontakt z wnętrzem organizmu, dlatego obligatoryjnie muszą być poddawane wyjaławianiu, aby zapobiec szerzeniu się groźnych dla nas chorób wywołanych bakteriami, wirusami, czy grzybami. Sterylizacja w autoklawie nie jest możliwa ze względu na to, w jaki sposób i z jakich materiałów wykonane są endoskopy. Większość z nich wykonana jest z syntetycznych, elastycznych materiałów, wewnątrz których znajduje się światłowód podpięty do kamery znajdującym się na drugim końcu urządzenia. W takim przypadku gorąca para wodna mogłaby uszkodzić komponenty urządzenia, przez co nie będzie nadawało się już do użycia. Zimna sterylizacja niweluje wszelkie szkodliwe czynniki chorobotwórcze bez uszkadzania endoskopu.
Jakie środki są stosowane w przypadku zimnej sterylizacji?
W tak zwanej zimnej sterylizacji stosuje się głównie silne środki chemiczne, które mają za zadanie doprowadzić do zniszczenia ścian, błon komórkowych, wszelkich struktur komórkowych, jak i cząstek drobnoustrojów (wirusów). Najlepsze działanie w tym zakresie wykazuje tlenek etylenu stosowany w formie czystej, jak i wymieszany z dwutlenkiem węgla w stosunki 1:9. Wspomniany odczynnik wykazuje bardzo silne działanie wiruso- i bakteriobójcze, ponadto działa powierzchniowo, ale wnika także w głąb tworzywa sztucznego. Jednak jego stosowanie możliwe jest tylko i wyłącznie w przystosowanych do tego, szczelnych pomieszczeniach z odpowiednią wentylacją mechaniczną. W dalszym ciągu stosuje się także aldehyd glutarowy, w którym zanurza się narzędzia chirurgiczne, czy endoskopy aż na 3 godziny, co gwarantuje pozbycie się wszelkich szkodliwych dla zdrowia i życia patogenów. Stosując tak mocne środki chemiczne, należy zadbać także o nasze bezpieczeństwo, stosując środki ochrony indywidualnej.
Sprawdź także inne artykuły: