Sterylizacja nadtlenkiem wodoru jako alternatywa dla tradycyjnych rozwiązań sterylizacyjnych
Sterylizacja nadtlenkiem wodoru staje się coraz popularniejszą metodą wykorzystywaną dla zapewnienia skutecznej sterylizacji sprzętom medycznym, zwłaszcza tym, które nie powinny być narażane na oddziaływanie wysokiej temperatury. Sterylizacja nadtlenkiem wodoru jest bowiem przykładem sterylizacji niskotemperaturowej. W placówkach szpitalnych i w innych placówkach służby zdrowia coraz częściej kierownictwo i personel chętnie sięga po urządzenia sterylizacji plazmowej, czyli omawianym nadtlenkiem wodoru. Prognozuje się, że z czasem sterylizacja nadtlenkiem wodoru może w znaczącym stopniu wyprzeć najstarszą z metod sterylizacji w szpitalach, czyli tlenkiem etylenu.
Sterylizacja nadtlenkiem wodoru – jakich narzędzi i instrumentów medycznych dotyczy?
Są to głównie wspomniane narzędzia i akcesoria wrażliwe na wysoką temperaturę. Zaliczamy do nich m.in.:
• narzędzia elektrochirurgiczne,
• części aparatów do sztucznego oddychania,
• kamery i endoskopy,
• wyroby wykonane z materiałów termolabilnych.
Sterylizacja nadtlenkiem wodoru – jak ją definiujemy? Jak przebiega ten proces?
Do sterylizacji plazmowej wykorzystuje się specjalistyczne urządzenie wyposażone w komorę próżniową. To właśnie do niej transportowany jest nadtlenek wodoru w gazowej postaci. Do tego dochodzi efekt tworzącej się plazmy, jako zjonizowanego i reaktywnego gazu. Plazma przypomina swym stanem skupienia gaz, ale dodatkowo naładowana jest jonami i elektronami, działającymi niszcząco poprzez wolne rodniki na komórki mikroorganizmów i drobnoustrojów. Całość procesu sterylizacji nadtlenkiem wodoru odbywa się w relatywnie niskiej temperaturze około 50-60 stopni Celsjusza i przy bardzo niskim ciśnieniu, wynoszącym zaledwie 0,1 do 3 mbarów.
Jakie są główne etapy procesu sterylizacji nadtlenkiem wodoru?
Główne etapy, które można wyróżnić przy sterylizacji plazmowej nadtlenkiem wodoru to:
– faza próżni, gdy w komorze próżniowej sterylizatora plazmowego spada ciśnienie do odpowiednio niskiego pułapu, a powietrze i wilgotność są z niej całkowicie usuwane;
– faza grzania – następuje regulacja temperatury w komorze do stałego, określonego poziomu;
– faza dyfuzji – transfer tlenku wodoru, czyli H2O2 do komory próżniowej, rozprzestrzenienie go w komorze i tym samym unicestwienie wszelkich mikroorganizmów w przetrwalnikowej i wegetatywnej postaci;
– faza aeracji – czyli usunięcia gazów i pozostałości po procesie sterylizacji tlenkiem wodoru poprzez powtarzające się procesy płukania komory powietrzem.
Główne normy określające proces sterylizacji nadtlenkiem wodoru?
Monitorowanie i kontrola procesu sterylizacji nadtlenkiem wodoru powinna przebiegać zgodnie z założeniami i wytycznymi normy PN-EN ISO 14937:2011 oraz PN-EN ISO 17665-1:2008, czyli analogicznie jak przy procesie sterylizacji parą wodną. Sterylizacja nadtlenkiem wodoru wymaga także regularnych, codziennych pomiarów, badania wyników wskaźników biologicznych i/lub chemicznych. Jest to z kolei przewidziane w następujących normach prawnych: PN-EN ISO 11138-1:2008 i PN-EN ISO 11140-1:201.