Autoklaw to zamknięty hermetycznie i ogrzewany zbiornik, który służy do przeprowadzania procesów chemicznych pozwalających usunąć bakterie, wirusy i różnego rodzaju drobnoustroje w tak zwanym procesie sterylizacji. Współcześnie stosowane urządzenia różnią się między sobą wielkością, pojemnością, szybkością działania i ilością funkcji dodatkowych. Ponadto według normy europejskiej EN 13060 wyróżnia się trzy podstawowe klasy sterylizacyjne: B, N i S. Jakie są różnice między poszczególnymi klasami autoklawów? Jak wybrać profesjonalny autoklaw?
Jakie są różnice pomiędzy klasami autoklawów ?
Klasyfikacja autoklawów jest bezpośrednio związana z wytycznymi europejskiej normy EN 13060. Norma ta od 2004 roku wyznacza standardy dotyczące małych sterylizatorów parowych oraz obejmujących również autoklawy próżniowe. Zwarty w niej został opis rozwiązań technicznych, których przestrzeganie jest gwarancją najwyższej jakości sterylizacji narzędzi medycznych i co za tym idzie, bezpieczeństwa pacjenta. Obecnie wszyscy producenci autoklawów przeznaczonych na rynek unijny zobligowani są do sklasyfikowania sterylizatorów zarówno pod kątem typów ładunków, jak i rodzajów cykli, dla których urządzenie jest konstruowane. Dzięki temu możemy wyróżnić trzy klasy autoklawów: B, S oraz N.
Autoklawy klasy B
Urządzenia tej klasy, to najbardziej zaawansowane sterylizatory parowe spośród dostępnych na rynku. Właśnie w nich można sterylizować wszystkie typy wsadów, dlatego potocznie nazywane są autoklawami medycznymi. Znajdują one zastosowanie w szpitalach i dużych klinikach, jak również w prywatnych gabinetach stomatologicznych, salonach kosmetycznych, salonach tatuażu, laboratoriach analitycznych oraz wszędzie tam, gdzie konieczne jest spełnienie wysokich wymagań dotyczących higieny.
Cechą, która odróżnia autoklaw klasy B od innych sterylizatorów jest obecność frakcjonowanej próżni wstępnej, która umożliwia całkowite usunięcie powietrza poprzez sekwencję impulsów próżni i wstrzyknięcie pary. Jest to najskuteczniejsza spośród aktualnie dostępnych technik, która umożliwia sterylizację każdego rodzaju narzędzi, także tych o budowie kapilarnej.
Współcześnie produkowane, nowoczesne modele autoklawów tej klasy wyposażone są w porty USB umożliwiające archiwizację procesów sterylizacyjnych w formie elektronicznej, rozbudowane o dodatkowe funkcje programatory i wiele innych rozwiązań, które podnoszą standard pracy.
Autoklawy klasy S
Klasa S jest pośrednią między klasami B oraz N. W autoklawach klasy S można sterylizować większość narzędzi, za wyjątkiem tych o budowie kapilarnej. Dzięki wbudowanej pompie próżniowej możliwe jest praktycznie całkowite usunięcie powietrza z komory przed rozpoczęciem procesu sterylizacji. Usuwanie powietrza w sterylizatorach klasy S jest dużo mniej skomplikowane, lecz ze względu na fakt, że występuje w nich tylko jednostopniowa próżnia wstępna, jest mniej skuteczne niż w przypadku autoklawów klasy B. Autoklawy próżniowe umożliwiają suszenie próżniowe, co znacznie ułatwia sterylizację opakowanych narzędzi.
Autoklawy klasy N
Najniżej sklasyfikowany autoklaw spośród małych sterylizatorów parowych reprezentuje klasę N. Ten popularny niegdyś sterylizator został zdeklasowany przez obowiązującą od 2004 roku europejską normę EN 13060 do roli jednostki pomocniczej. Z powodu braku pompy próżniowej obecnie autoklawy klasy N stosuje się jedynie do wyjaławiania narzędzi litych, gdyż nie nadają się one do sterylizacji wsadów wgłębionych czy porowatych. Równie niedoskonały jest termiczny system suszenia materiałów opakowanych, co całkowicie eliminuje możliwość przeprowadzenia sterylizacji w pakietach.
Nie każdy autoklaw sprawdzi się w gabinecie stomatologicznym czy salonie kosmetycznym, dlatego decydując się na zakup małego sterylizatora parowego najbezpieczniej jest wybrać ten najbardziej profesjonalny. Sterylizacja w autoklawie próżniowym – zaliczanym do klasy S – ustępuje w znacznym stopniu urządzeniom klasy B. Autoklaw klasy B jest najbardziej zaawansowanym spośród wszystkich urządzeń i najlepszym pod względem skuteczności sterylizacji. Taki sterylizator pomyślnie przechodzi wszystkie inspekcje Sanepidu, dlatego kupując go można być spokojnym o to, że w naszym gabinecie wszystkie normy bezpieczeństwa są spełniane na najwyższym poziomie.