Wytyczne do dezynfekcji i sterylizacji w zakładach opieki zdrowotnej – klucz do bezpieczeństwa pacjentów
Pandemia koronawirusa wprowadziła nas wszystkich w świat bardziej sterylny, wydezynfekowany, higienicznie czysty w wielu aspektach codziennego życia. Wytyczne do dezynfekcji i sterylizacji w zakładach opieki zdrowotnej zyskały jeszcze większego znaczenia i stały się bezwzględnie priorytetowe w działalności zakładów opieki zdrowotnej. W zwykłej codzienności wytyczne do dezynfekcji i sterylizacji w zakładach medycznych są równie ważne i decydują o bezpieczeństwie leczenia pacjentów i powodzeniu wszelkich medycznych działań.
Wytyczne do dezynfekcji i sterylizacji w zakładach opieki zdrowotnej, jako zbiór publikacji z szerokiego przedziału czasowego
Na stronach internetowych możemy znaleźć bardzo interesujący dokument w tłumaczeniu na język polski, w oryginale autorstwa: William A. Rutala, David J. Weber oraz Komitetu Doradczego ds. Praktyk Kontroli Zakażeń w Służbie Zdrowia (HICPAC). Dokument ten to „Wytyczne do dezynfekcji i sterylizacji w zakładach opieki zdrowotnej”, który stanowi swoisty przegląd wszelkich medycznych artykułów publikowanych w latach od stycznia 1980 do sierpnia 2006. Dokument został wydany w 2008 roku.
Warty przeanalizowania jest również dokument polski „Ogólne wytyczne dla wszystkich podmiotów wykonujących procesy dekontaminacji, w tym sterylizacji wyrobów medycznych i innych przedmiotów wielorazowego użytku wykorzystywanych przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych oraz innych czynności, podczas których może dojść do przeniesienia choroby zakaźnej i zakażenia”. Dokument ten z października 2017 roku jest stanowiskiem m.in. następujących organizacji:
- Polskiego Stowarzyszenia Sterylizacji Medycznej
- Stowarzyszenia Higieny Lecznictwa
- Polskiego Stowarzyszenia Pielęgniarek Epidemiologicznych
- Polskiego Towarzystwa Medycyny Ubezpieczeniowej
- Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego
Co przedstawiają wytyczne do dezynfekcji i sterylizacji w zakładach opieki zdrowotnej?
W wytycznych do dezynfekcji i sterylizacji mowa o wszelkich zaleceniach, które poparte są badaniami i empirycznym doświadczeniem. Przedstawiają m.in. rekomendowane metody mycia, dezynfekcji i sterylizacji produktów medycznych, tak aby zapobiec przenoszeniu się zakaźnych patogenów na pacjentów.
W wytycznych do dezynfekcji i sterylizacji w zakładach opieki zdrowotnej w jasny sposób oddzielono od siebie te dwa procesy, które potocznie często stosowane są zamiennie.
Sterylizacja a dezynfekcja w wytycznych dla zakładów opieki zdrowotnej z 2008?
Sterylizacja zdefiniowana jest jako proces niszczący wszystkie formy życia mikrobiologicznego, przeprowadzany w placówkach ochrony zdrowia za pomocą metod fizycznych lub chemicznych. Do metod sterylizacji w zakładach opieki medycznej, omówionych w wytycznych należą m.in: para wodna pod ciśnieniem, suche gorące powietrze, tlenek etylenu, plazma gazowa nadtlenku wodoru i chemiczne środki sterylizujące. Dezynfekcja jest to z kolei proces, który redukuje mikroorganizmy patogenne, oprócz przetrwalników, na obiektach nieożywionych. W placówkach służby zdrowia, dezynfekcja jest przeprowadzana przy użyciu roztworów środków dezynfekcyjnych albo metodą pasteryzacji.
Wytyczne do sterylizacji i dezynfekcji w zakładach opieki medycznej – jakie metody i techniki są omówione
Jeśli chodzi o dezynfekcję to nacisk kładziony jest na poniżej wskazane i wykorzystywane do procesu środki. Nie zapomnijmy, że w innym stężeniu i czasie oddziaływania są one również wykorzystywane w procesach sterylizacji:
- alkohol
- chlor i związki chloru
- formaldehyd
- aldehyd glutarowy
- nadtlenek wodoru
- jodofory
- kwas nadoctowy
- fenole
- związki amoniowe
Wytyczne do sterylizacji i dezynfekcji w zakładach opieki medycznej wskazują również inne – mniej popularne techniki sterylizacji
Wyróżniamy następujące:
- promieniowanie jonizujące
- sterylizatory na suche powietrze
- sterylizacja oparta o kwas nadmrówkowy
- sterylizacja oparta o ozon
- promieniowanie mikrofalowe
- promieniowanie podczerwone
- sterylizacja kulkowa
- sterylizacja oparta o gazowy dwutlenek chloru i inne
Wytyczne do sterylizacji i dezynfekcji w zakładach opieki zdrowotnej – jak dzielimy wyroby i urządzenia medyczne
Wytyczne dla zakładów opieki zdrowotnej jednoznacznie wskazują na następujący podział:
- instrumenty krytyczne, z wysokim ryzykiem infekcji
- instrumenty semi-krytyczne
- instrumenty niekrytyczne
W zależności od przynależności do grupy należy kierować się odpowiednimi wskazówkami i wytycznymi dedykowanymi do ów grupy narzędzi i instrumentów medycznych.