Autoklaw a sterylizator – jak rozumieć oba te pojęcia i czy są one tożsame? Otóż autoklaw to nic innego jak sterylizator ciśnieniowo-parowy, który wykorzystując hermetyczność urządzenia oraz wysokie ciśnienie i parę wodną służy wyeliminowaniu wszelkich bakterii, wirusów, chorobotwórczych drobnoustrojów, grzybów i mikroorganizmów (także ich wegetatywnych form), tak aby sterylizowany w nim wsad spełnił surowe restrykcje, zwłaszcza te o medycznym charakterze.
Działanie autoklawu na zasadzie stworzenia warunków próżniowych jest najbardziej wydajne, efektywne i skuteczne. Wyeliminowanie bowiem powietrza tuż przed procesem – które znacznie gorzej przewodzi ciepło, niż para wodna – zdecydowanie skraca cykl sterylizacji i uskutecznia go. Autoklaw a sterylizacja mają więc tożsame znaczenie. Sterylizacja to bowiem zgodnie z definicją: wyjaławianie – jednostkowy proces technologiczny polegający na zniszczeniu wszystkich, zarówno wegetatywnych, jak i przetrwalnikowych oraz zarodnikowych form mikroorganizmów.
Dlaczego autoklaw i sterylizacja są tak ważne dla funkcjonowania placówek medycznych, laboratoryjnych czy kosmetycznych?
Autoklawy w procesie sterylizacji są niezmiernie ważnym elementem. Pośrednio bowiem wpływają na zdrowie i bezpieczeństwo personelu oraz pacjentów medycznych usług. Są „strażnikiem” braku komplikacji i powikłań zabiegów m.in. medycznych i kosmetycznych, będących efektem przedostania się do organizmu niechcianych mikroorganizmów biologicznych. Zwykle jest to wymóg formalny i prawny, narzucony przepisami prawa i europejskimi normami. Autoklaw to nieskomplikowana, szybka i kompleksowa sterylizacja – najważniejsze jednak, by wybrać ten właściwy – zgodnie z najczęściej użytkowanym typem wsadu, prowadzoną działalnością, jej skalą oraz rodzajem. Autoklawy jako sterylizatory medyczne, laboratoryjne, stomatologiczne czy kosmetyczne mogą występować w formie tradycyjnej z komorą poziomą, bądź pionową, albo też w kompleksowej postaci kasetowej. Sterylizator z mobilną kasetą i możliwością uzupełnienia o dodatkowe, zapasowe kasety (na przykład celem transportowania, czy przechowywania) to dobre rozwiązanie dla mniejszych placówek, albo też tych dużych – jako dodatkowy, podręczny sterylizator, do użytkowania tuż przed użyciem danego przedmiotu.
- Autoklawy a pasteryzacja – jak autoklaw wpływa na żywność i produkty spożywcze?
- Autoklawy laboratoryjne – postaw na sterylizację nowej generacji
Pamiętajmy też o klasie autoklawu sterylizatora, która jest potwierdzeniem jakości i poziomu jego działania – zgodnie z europejską normą. Wyróżniamy 3 klasy autoklawów – sterylizatorów: B, S, N, z czego najbardziej zaawansowana jest klasa B, najmniej natomiast klasa N. Inwestycja w autoklaw-sterylizator wyższej półki to często zyskanie na praktycznych funkcjonalnościach, jak np.: wbudowana drukarka do rejestru zapisów z cyklu, złącze (port) USB, większa ilość programów autoklawu, program testowy, program szybki, intuicyjny i dotykowy panel obsługowy, system alarmowo – dźwiękowy na wypadek nieprawidłowości, automatyczne ryglowanie drzwi, zawory bezpieczeństwa, filtr antybakteryjny, utrzymywanie temperatury na odpowiednim poziomie celem rozpoczęcia kolejnego cyklu w niedługim odstępie czasu i wiele innych.
Skuteczność procesu sterylizacji zależy więc od jakości autoklawu. Pamiętajmy, że nierdzewna komora, wysokiej jakości materiały wykonania, a także gabaryty, pojemność, praktyczność wnętrza i jego wyposażenie oraz techniczne możliwości decydują o długości cyklu, komforcie pracy, wydajności i efektywności. Ważnym etapem przy sterylizacji – na który należy zwrócić uwagę – jest również ostatnia faza sterylizacji autoklawem, czyli chłodzenie i suszenie, tak aby otrzymać gotowe do używania instrumenty, przedmioty i akcesoria. Autoklaw a sterylizacja to również skuteczne odprowadzenie pary wodnej po zakończonym cyklu, tak aby akcesoria i produkty (wsad) nie przebywał w warunkach wilgotności, co sprzyja np.: korodowaniu i zmniejszeniu żywotności samego urządzenia – autoklawu.