Testy do autoklawu – czym są i jaka jest ich rola?
Testy do autoklawów to wskaźniki przeznaczone do kontroli skuteczności i prawidłowości procesu sterylizacji parą wodną, w środowisku dużego ciśnienia, który zachodzi w autoklawach. Są to testy chemiczne, co oznacza, że mają one ściśle określony skład chemiczny. Ich główny pomiar to przede wszystkim odpowiedź na pytanie: czy zostały osiągnięte granice najważniejszych, kluczowych parametrów procesu sterylizacji.Wynik testu odbywa się poprzez analizę jego kolorytu. Substancje zawarte w testach autoklawów zmieniają kolor, gdy założenia procesu sterylizacji zostały spełnione. Zaraz po zakończonej sterylizacji wiadomo, czy proces przebiegł zgodnie.
Gdzie można znaleźć więcej informacji o paskach do autoklawów?
Otóż w przepisach prawa, a dokładniej w normie PN EN ISO 11140 o nazwie: Sterylizacja produktów stosowanych w ochronie zdrowia – Wskaźniki chemiczne – Wymagania ogólne skategoryzowano testy do autoklawów i scharakteryzowano. W normie tej określono wymagania ogólne i metody badania wskaźników, które używane są do monitorowania osiągnięcia jednej lub kilku zmiennych decydujących o procesie sterylizacji.
Jakie wyróżniamy klasy testów autoklawów. Ich krótka charakterystyka
Klasa 1 to wskaźnik chemiczny procesu. Pakiet sam w sobie jest wówczas klasą 1 wskaźnika, bowiem znajduje się on na samym pakiecie. Jest to informacja, że sterylizacja miała miejsce, ale nie znamy jej dokładnego czasu oraz wrażliwości na konkretne zmienne.
Klasa 2 to wskaźnik, który określa procedury badawcze. Tej klasy testy stosowane są do przeprowadzenia testu Bowie-Dicka.Jego powodzenie, czyli prawidłowy rezultat to równoznaczność z szybkim i równomiernym rozchodzeniem się pary wodnej.
Klasa 3 to wskaźnik jednej zmiennej, czyli taki który reaguje wyłącznie na jedną zmienną krytyczną np. zbyt niską temperaturę czy ciśnienie.
- Klasa 4 to wskaźnik będący w opozycji do klasy 3 – chemiczny wielu zmiennych. Informują jednocześnie np. o temperaturze i ciśnieniu. Nie informują jednak o przebiegu procesu, jego przenikalności i penetracji.
- Klasa 5 – zintegrowany test chemiczny reagujący na wszystkie został skutecznie zrealizowany.
- Klasa 6 to wskaźniki emulacyjne reagujące na wszystkie zmienne krytyczne w trakcie cyklu, najbardziej rygorystyczne i precyzyjne. Wartości odchyleń od normy, czyli tolerancja, wrażliwość na zmienne krytyczne są najdokładniej analizowane i prezentowane jako wynik.
Jaki test to autoklawu wybrać?
Nie można jednoznacznie określić, że tylko konkretny i jedyny rodzaj testu jest właściwy i najlepszy do użytkowania. Poszczególne wskaźniki charakteryzują się bowiem odmiennymi założeniami. Zgodnie z powyższym podziałem na kategorie,są takie, które wrażliwsze są na czynnik temperatury (zbyt niski jej poziom), są też takie dla których czynnik ciśnienia stanowi główną analizowaną zmienną.Są również testy do autoklawów , które reagują wrażliwie na wiele zmiennych. Wszystko zależy od indywidualnej potrzeby oraz miejsca i charakteru wykorzystania autoklawu.
Pamiętajmy również, że wyróżniamy główny podział testów do autoklawu:
- testy będące wskaźnikami wielu zmiennych wkładane do wnętrza danego pakietu
- testy będące wskaźnikami procesu – tego typu testy umieszczone są już na pakietach i jego kolor świadczy o tym, czy pakiet był poddany czy też nie sterylizacji
Zobacz również: